آسیب چشمی در لیزر : چه زمانی رخ می‌دهد؟ عوارض لیزر برای چشم

آسیب چشمی در لیزر: چه زمانی رخ می‌دهد و چگونه از آن جلوگیری کنیم؟

در سال ۱۴۰۴، استفاده از لیزر برای حذف موهای زائد به یکی از محبوب‌ترین روش‌های زیبایی تبدیل شده است. بسیاری از افراد، به‌ویژه خانم‌ها، به دنبال راهی سریع و مؤثر برای خلاص شدن از موهای ناخواسته صورت و بدن هستند. اما وقتی صحبت از نواحی حساس مثل اطراف چشم می‌شود، سؤالی مهم ذهن همه را مشغول می‌کند: آیا لیزر می‌تواند به چشم‌ها آسیب برساند؟ این نگرانی کاملاً قابل‌درک است، زیرا چشم‌ها یکی از حساس‌ترین اعضای بدن ما هستند و هرگونه اشتباه در استفاده از لیزر می‌تواند عواقب جدی داشته باشد.

ما در این مقاله از کلینیک زیبایی آفرودیت می‌خواهیم همه‌چیز را درباره آسیب چشمی در لیزر توضیح دهیم تا با آگاهی کامل با این موضوع مواجه شوید. توجه داشته باشید که کلینیک آفرودیت خدمات لیزر ارائه نمی‌دهد، اما هدف ما این است که اطلاعات دقیق و مفیدی در اختیارتان بگذاریم. اگر سؤالی دارید، می‌توانید برای مشاوره رایگان با شماره‌ ۰۹۱۲۰۶۶۰۴۴۷ تماس بگیرید یا فرم انتهای مقاله را پر کنید. تا انتها با ما همراه باشید!

لیزر موهای زائد چیست و چرا بحث آسیب چشمی مطرح می‌شود؟

لیزر موهای زائد روشی است که با استفاده از نور متمرکز، فولیکول‌های مو را هدف قرار می‌دهد و با تخریب آن‌ها، رشد مو را کاهش می‌دهد یا متوقف می‌کند. این تکنیک که مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) است، برای بسیاری از نواحی بدن مثل صورت، زیربغل و ناحیه تناسلی ایمن تلقی می‌شود. اما وقتی صحبت از نواحی نزدیک به چشم مثل ابروها، گونه‌ها یا بین ابروها می‌شود، نگرانی‌هایی درباره آسیب چشمی در لیزر به وجود می‌آید.

چشم‌ها به دلیل ساختار حساسشان، در برابر پرتوهای لیزر آسیب‌پذیرند. نور لیزر می‌تواند به بخش‌هایی مثل قرنیه، شبکیه یا عدسی چشم نفوذ کند و در صورت عدم رعایت ایمنی، مشکلاتی از درد موقت تا آسیب دائمی ایجاد کند. در این مقاله، به‌طور کامل بررسی می‌کنیم که این آسیب‌ها چگونه رخ می‌دهند، چه عواملی در آن نقش دارند و چطور می‌توان از آن‌ها پیشگیری کرد.

چه زمانی آسیب چشمی در لیزر رخ می‌دهد؟

آسیب چشمی در لیزر معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که پرتوهای لیزر به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم به چشم برخورد کنند. این مشکل بیشتر در نواحی نزدیک به چشم، مثل بالای ابروها، بین ابروها یا اطراف گونه‌ها، دیده می‌شود. اما چرا این اتفاق می‌افتد؟

• عدم استفاده از محافظ چشم: اگر عینک ایمنی مناسب استفاده نشود، پرتوهای لیزر می‌توانند به چشم نفوذ کنند.
• تنظیم نادرست دستگاه: لیزر با شدت بالا یا زاویه نامناسب می‌تواند به‌صورت تصادفی به چشم آسیب بزند.
• بی‌تجربگی تکنسین: اپراتورهایی که آموزش کافی ندیده‌اند، ممکن است ایمنی را نادیده بگیرند.
• باز بودن چشم‌ها: اگر در حین لیزر چشم‌ها باز بمانند، خطر افزایش می‌یابد.

در کلینیک آفرودیت، ما لیزر انجام نمی‌دهیم، اما توصیه می‌کنیم اگر قصد استفاده از این روش را دارید، حتماً به مراکز معتبر با تکنسین‌های حرفه‌ای مراجعه کنید.

چرا چشم‌ها در برابر لیزر آسیب‌پذیرند؟

چشم انسان ساختاری پیچیده و حساس دارد که نور را دریافت و به تصویر تبدیل می‌کند. اما همین حساسیت، آن را در برابر پرتوهای لیزر آسیب‌پذیر می‌کند. بیایید نگاهی به اجزای اصلی چشم و نحوه آسیب‌پذیری آن‌ها بیندازیم:

• قرنیه: لایه شفاف جلوی چشم که مثل یک سپر عمل می‌کند. آسیب حرارتی به قرنیه می‌تواند باعث درد شدید شود، زیرا این بخش پر از گیرنده‌های درد است. با این حال، آسیب‌های سطحی معمولاً به‌سرعت ترمیم می‌شوند و بینایی را به خطر نمی‌اندازند.
• عدسی: بخشی که نور را متمرکز می‌کند. اگر لیزر به عدسی آسیب بزند، ممکن است آب‌مروارید (کدر شدن عدسی) ایجاد شود و دید را مختل کند.
• شبکیه: لایه پشتی چشم که تصاویر را به مغز ارسال می‌کند. شبکیه به‌ویژه در برابر لیزرهای طیف مرئی تا مادون قرمز نزدیک (۴۰۰ تا ۱۴۰۰ نانومتر) آسیب‌پذیر است، زیرا نور در این محدوده توسط عدسی روی شبکیه متمرکز می‌شود و شدت آن را تا ۱۰۰ هزار برابر افزایش می‌دهد.

این محدوده طول موج، که به «منطقه خطر شبکیه» معروف است، شامل بسیاری از لیزرهای پوستی مثل Nd:YAG و الکساندریت می‌شود. به همین دلیل، آسیب چشمی در لیزر می‌تواند جدی باشد اگر اقدامات ایمنی نادیده گرفته شوند.

انواع آسیب‌های چشمی ناشی از لیزر

لیزرها بسته به طول موج و شدت، می‌توانند آسیب‌های متفاوتی ایجاد کنند:

1. آسیب فتوکوآگولاسیون (حرارتی): لیزرهای با طول موج کوتاه مثل KTP یا PDL گرما تولید می‌کنند که پروتئین‌های چشم را دناتوره می‌کند. این می‌تواند دمای شبکیه را از ۴۰ به ۶۰ درجه سانتی‌گراد برساند و باعث سوختگی شود.
2. آسیب فتومکانیکی: لیزرهای با طول موج بلند مثل Nd:YAG شوک صوتی ایجاد می‌کنند که بافت را تکه‌تکه یا سوراخ می‌کند.
3. خونریزی و اسکار: لیزر Nd:YAG (1064 نانومتر)، که در بسیاری از موارد آسیب چشمی در لیزر نقش دارد، می‌تواند باعث خونریزی شبکیه، خونریزی زجاجیه (مایع داخل چشم) یا تشکیل اسکار شود.
4. رتینوپاتی: جذب بیش‌ازحد نور توسط ملانین شبکیه می‌تواند به بیماری‌های مزمن چشمی منجر شود.

این آسیب‌ها ممکن است فوری یا تدریجی باشند و گاهی تا زمانی که علائم شدید شوند، قابل‌تشخیص نیستند. به همین دلیل، پیشگیری از آسیب چشمی در لیزر اهمیت زیادی دارد.

لیزر نزدیک چشم: آیا ارزش ریسک را دارد؟

بسیاری از افراد موهای زائد اطراف چشم، مثل بالای ابروها یا بین ابروها، را آزاردهنده می‌دانند و به لیزر به‌عنوان راه‌حل فکر می‌کنند. اما آیا این کار ایمن است؟ پاسخ کوتاه: نه همیشه!

• نظر متخصصان: بسیاری از پزشکان و کلینیک‌های معتبر، لیزر موهای زائد را برای نواحی نزدیک چشم توصیه نمی‌کنند، زیرا خطر آسیب چشمی در لیزر در این مناطق بالاست.
• جایگزین‌ها: روش‌هایی مثل موچین، اپیلاسیون یا الکترولیز برای این نواحی ایمن‌ترند، هرچند زمان‌برتر و گاهی دردناک‌ترند.

در کلینیک آفرودیت، ما خدمات لیزر ارائه نمی‌دهیم، اما تجربه نشان داده که بسیاری از افراد به دلیل ناآگاهی، ریسک‌های غیرضروری را می‌پذیرند. بهتر است قبل از هر تصمیمی، با یک متخصص مشورت کنید.

چگونه از آسیب چشمی در لیزر جلوگیری کنیم؟

پیشگیری از آسیب چشمی در لیزر با رعایت چند نکته ساده امکان‌پذیر است:

1. استفاده از محافظ چشم: عینک‌های ایمنی مخصوص لیزر، که متناسب با طول موج دستگاه انتخاب می‌شوند، ضروری‌اند. این عینک‌ها پرتوها را فیلتر می‌کنند و از چشم محافظت می‌کنند.
2. بستن چشم‌ها: در طول لیزر، چشم‌ها باید بسته باشند تا خطر تماس مستقیم کاهش یابد.
3. انتخاب تکنسین حرفه‌ای: اپراتور باید آموزش‌دیده باشد و تنظیمات دستگاه را با دقت انجام دهد.
4. مشورت قبل از لیزر: اگر موهای ناحیه نزدیک چشم را هدف دارید، با متخصص مشورت کنید تا مطمئن شوید کاندیدای مناسبی هستید. موهای روشن یا پوست تیره ممکن است به لیزر پاسخ خوبی ندهند.

در کلینیک آفرودیت، ما لیزر انجام نمی‌دهیم، اما اگر به اطلاعات بیشتری نیاز دارید، می‌توانید برای مشاوره رایگان با شماره ۰۹۱۲۰۶۶۰۴۴۷ تماس بگیرید.

چه نوع لیزرهایی خطرناک‌ترند؟

لیزرها بر اساس طول موجشان تأثیرات متفاوتی دارند:

• لیزرهای کوتاه‌موج (مثل KTP و PDL): بیشتر آسیب حرارتی ایجاد می‌کنند و برای پوست‌های روشن مناسب‌اند، اما اگر به چشم برسند، می‌توانند شبکیه را بسوزانند.
• لیزرهای بلندموج (مثل Nd:YAG و الکساندریت): به لایه‌های عمیق‌تر نفوذ می‌کنند و خطر بیشتری برای شبکیه دارند، به‌ویژه Nd:YAG که در بسیاری از موارد آسیب چشمی در لیزر نقش دارد.

لیزرهای مادون قرمز نزدیک (۴۰۰-۱۴۰۰ نانومتر) به دلیل تمرکز شدید روی شبکیه، خطرناک‌ترین هستند. این محدوده شامل اکثر لیزرهای پوستی است که در کلینیک‌ها استفاده می‌شوند.

علائم و عواقب آسیب چشمی در لیزر

اگر لیزر به چشم آسیب بزند، ممکن است علائم زیر ظاهر شوند:

• درد شدید: به‌ویژه اگر قرنیه درگیر شود، به دلیل تراکم بالای اعصاب حسی.
• تاری دید: آسیب به عدسی یا شبکیه می‌تواند دید را موقت یا دائم مختل کند.
• نقاط سیاه یا جرقه نور: نشانه آسیب شبکیه است و نیاز به بررسی فوری دارد.
• قرمزی و تورم: واکنش طبیعی چشم به تحریک، که ممکن است چند ساعت طول بکشد.

در موارد شدید، ممکن است خونریزی داخلی چشم یا حتی نابینایی رخ دهد، هرچند این موارد نادرند و با رعایت ایمنی تقریباً قابل‌پیشگیری‌اند.

آیا همه افراد در معرض آسیب چشمی در لیزر هستند؟

خطر آسیب چشمی در لیزر به عوامل مختلفی بستگی دارد:

• نوع پوست و مو: لیزر روی موهای تیره و پوست روشن بهتر عمل می‌کند. موهای روشن یا نازک ممکن است به جلسات بیشتری نیاز داشته باشند، که خطر را افزایش می‌دهد.
• نزدیکی به چشم: نواحی دورتر مثل ناحیه تناسلی خطر کمتری برای چشم دارند، اما صورت، به‌ویژه اطراف ابروها، ریسک بالاتری دارد.
• کیفیت تجهیزات: دستگاه‌های قدیمی یا غیراستاندارد می‌توانند خطرناک‌تر باشند.

اگر پوست تیره دارید یا موهایتان روشن است، ممکن است لیزر به‌اندازه کافی مؤثر نباشد و نیاز به تنظیمات خاصی داشته باشد که ایمنی را پیچیده‌تر می‌کند.

جایگزین‌های ایمن برای نواحی نزدیک چشم

اگر نگران آسیب چشمی در لیزر هستید، روش‌های دیگری برای حذف موهای زائد اطراف چشم وجود دارد:

• موچین: دقیق و ایمن، اما زمان‌بر و برای نواحی کوچک مناسب است.
• اپیلاسیون: موها را از ریشه جدا می‌کند، اما ممکن است دردناک باشد و نیاز به تکرار دارد.
• الکترولیز: با جریان الکتریکی فولیکول‌ها را تخریب می‌کند و برای موهای روشن یا نواحی کوچک عالی است، اما جلسات طولانی‌تری نیاز دارد.

این روش‌ها خطر کمتری برای چشم دارند و می‌توانند جایگزین مناسبی باشند.